Van reset naar revolutie
Zet je geld maar weg, want er komt een ‘reset’ aan in de financiële sector. Sinds de crisis in 2008 uitbrak door de schuldenberg van huizenbezitters en later overheden, is het nog steeds wachten tot het systeem echt implodeert. Alle tekenen zijn aanwezig: een chronisch gebrek aan vertrouwen, een historisch lage rente, het gemis van een fysieke of digitale goudstandaard als financiële ruggengraat. Siebren Zijlstra vertelt het met een jongensachtig enthousiasme. ‘Er komt een financiële reset aan, maar er dendert een industriële revolutie dwars doorheen’, zegt hij. ‘Een schone revolutie, waardoor er een nieuw evenwicht ontstaat tussen mens, technologie en natuur.’ Een revolutie ook die volgens hem een nieuw model van mobiliteit – waarvan we de laatste jaren al de eerste tekenen zien – mogelijk gaat maken. ‘Als je kijkt waar de investeringen naartoe gaan en naar de groei in technologische ontwikkelingen, kun je berekenen waar we over tien tot vijftien jaar staan.’
Computersnelheden blijven de komende 10 jaar verdubbelen
‘Zelfrijdende auto’s die voor komen rijden. Het is nu al technisch mogelijk. En de groei in rekenkracht blijft verdubbelen. Kijk maar naar de laatste 50 jaar: computerchips zijn grofweg elke twee jaar in snelheid verdubbeld. Volgens een van de topmannen van chipbedrijf ASML blijft die wet – Moore’s Law, naar de voorspelling van de oprichter van Intel – nog zeker tien jaar gelden. Het is moeilijk om exponentiele groei voor te stellen. Als je dertig passen zet, dan sta je op de oprit bij je auto. Als je dertig passen exponentieel zet – dus met elke stap verdubbelt – dan loop je 26 keer de aarde rond. Over een jaar of 15 passeren we een nieuwe grens in de exponentiele groei van rekensnelheid. Dan gaan we naar de quantum-computers.
3D-printers zijn al 350 keer goedkoper
Meer rekenkracht betekent dat technologie overal voor handen komt. In Zuid-Koreaanse fabrieken zijn er al 400 robots op 10.000 medewerkers. Prijzen dalen heel hard. Sawyer, een nieuwe generatie fabrieksrobot, is in drie jaar 33 keer goedkoper geworden. De 3D-printer is sinds de introductie zelfs al 350 keer goedkoper. Het betekent dat we veel producten over een jaar of tien lokaal kunnen produceren. Het is niet meer nodig om producten te fabriceren in lage lonen landen, om ze vervolgens te verschepen. De 3D-printer is de grootste uitdager van de scheepsvaart. Het kan ook omdat we grondstoffen steeds beter kunnen recyclen. Nu al kan Europa in zijn eigen behoeften voorzien als het gaat om telefoons: die kunnen we volledig recyclen. Local Motors, de snelst groeiende autofabrikant van het moment, laat zien hoe lokale productie van auto’s eruit zien. Een online “community” van duizenden leden werkt mee aan de ontwikkeling van modellen. In 2014 werd bijvoorbeeld binnen 44 uur een volledig elektrische “concept car” 3D-geprint, die al in 2017 op de markt zal komen.
Automakers steken 70% van hun tijd in R&D in de elektrische auto
Bijna alle auto’s worden elektrisch. In de komende drie jaar zal het aandeel van zonne-energie in de totale energievoorziening met één procent groeien. Dat is evenveel als de 40 jaar daarvoor. En het tempo komt hoger en hoger te liggen. Het Internationaal Energie Agentschap verwacht dat tot 2020 wereldwijd jaarlijks 20 procent extra capaciteit zal worden geïnstalleerd. Kijk je naar de geldstromen in automotive, dan zie je dat ongeveer 70 procent van de R&D-budgetten naar elektrisch rijden gaat. En door de mega accufabriek die Tesla momenteel bouwt, gaat de prijs van energie-opslag drastisch omlaag.’
Bedrijven leven gemiddeld nog maar vijftien jaar
‘Het leven van een bedrijf duurt steeds minder lang. In 1920 werd een onderneming nog gemiddeld 67 jaar, nu is dat vijftien jaar. Bedrijfsmodellen worden op hun kop gezet. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen is de platformgedachte. De bekende voorbeelden: Uber, Airbnb en Spotify. Airbnb is in Nederland intussen groter dan de grootste hotelketen. Uber is al actief in 156 landen wereldwijd. Je betaalt voor gebruik en niet voor bezit. Pay-per-use, of dat nou in abonnementsvorm is of voor los gebruik, is moeilijk te weerstaan als de dienst die je koopt direct beschikbaar is. Kijk naar de groei van ‘streaming’ muziek. Als dat in mobiliteit ook mogelijk wordt, kan autobezit hard nemen.’ De bedrijfsmodellen als Spotify zullen op termijn ook weer worden vervangen door decentrale “Block chain” – initiatieven.
Er gaat nu meer geld naar “Block chain” dan naar het internet
We hebben al eeuwen een systeem waarin banken ons geld beheren en betaalverkeer regelen. Maar technisch gezien is het niet meer nodig. “Block chain”, de infrastructuur achter de Bitcoin, zorgt ervoor dat iedereen zonder bemiddeling kan bankieren: je betaalt rechtstreeks aan de ontvanger. Intussen wordt er meer geld geïnvesteerd in de technologie dan dat er in 1994 naar het internet ging. In alle sectoren zullen block chainachtige samenwerkingsverbanden ontstaan op basis van onderling vertrouwen, goed gedrag en decentralisatie zet door in vele sectoren.’
