Mobiliteit van de toekomst: samenwerken

Niets zo veranderlijk als mobiliteitsbehoeftes! Dat heeft te maken met nieuwe technologieën, zoals elektrificatie, maar ook met trends zoals verstedelijking én gedragsverandering! In deze rubriek geeft een Athlon expert zijn of haar visie op de uitdagingen op het gebied van mobiliteit. Deze keer is dat onze Sustainability & CSR director Alexander Heijkamp.

Veranderende mobiliteitsbehoeftes

    ‘Samenwerking landelijke en lokale overheden ook belangrijk voor omzet van ondernemers’

    Alexander heeft een duidelijk oproep: “Landelijke en lokale overheden én ondernemers moeten de krachten bundelen om de verduurzaming van mobiliteit te versnellen. Niet alleen vanwege de ambitieuze klimaatdoelen, maar ook omdat ondernemers anders omzet dreigen mis te lopen. Veel steden voeren de komende jaren milieumaatregelen door, maar in Den Haag ligt de besluitvorming op z’n gat. Juist nu moeten we samenwerken en beleid aanpassen waar nodig”.

    Vooral verduurzamen door stimuleren elektrisch rijden

    Die verduurzaming van mobiliteit zit vooral in het stimuleren van elektrisch rijden. Het grootste probleem zit volgens Heijkamp echter in het terugdraaien van belastingvoordelen voor elektrische rijders. “Vanaf 2025 bouwt de landelijke overheid de fiscale prikkels voor elektrische auto’s en bussen af, maar voeren veel lokale overheden juist emissievrije zones in. Hoewel een elektrische bus door het wegvallen van belastingvoordelen in 2025 nu nog duur lijkt, kan het ondernemers straks wel veel omzet kosten”, waarschuwt Heijkamp. “Je kan niet meer bij de klanten in de stad komen en plaatst jezelf out of business.”

    Opkomst zero-emissiezones: de toekomst is elektrisch

    Dat komt doordat steeds meer Nederlandse gemeenten zero-emissiezones invoeren. Op veel plaatsen mogen vanaf 2025 alleen uitstootvrije bestelbussen stadscentra nog in. Hoewel er de eerste jaren nog een overgangsfase geldt, moet iedereen die voorlopig blijft dieselen vroeg of laat op zoek naar een oplossing. “Ga je niet voor elektrisch, dan mis je klanten in de stad en dus omzet. Een gevolg daarvan zou kunnen zijn dat ondernemers met een elektrische bus de prijzen verhogen, vanwege het gebrek aan concurrentie”, voorziet Heijkamp. “Zowel bij ondernemers als bij de overheden ligt dus een verantwoordelijkheid.”

    Zero-emissiezones

    De val van het kabinet werkt niet mee

    Natuurlijk is het goed dat op lokaal niveau werk wordt gemaakt van duurzaamheid, vervolgt Alexander. “Maar juist bij het verduurzamen van het Nederlandse wagenpark is er een grote rol weggelegd voor de landelijke overheid. Dat nu op het moment suprême de besluitvorming - na de val van het kabinet - nagenoeg stilligt krijgt grote gevolgen. Want als ondernemers nu op de overheid blijven wachten ben je door de nieuwe verkiezingen en formatieperiode zo weer jaren verder. En dan heb je vanwege Europese wetgeving en emissievrije zones de boot gemist. Binnen een aantal jaar vallen alle overgangsregelingen weg.”

    ‘De kraan zit bijna dicht, juist nu niemand ‘m open kan draaien’

    Het huidige beleid is een zogenaamd hand-aan-de-kraan-principe. Ooit is besloten om de fiscale en financiële voordelen van een elektrische auto naar wens bij te kunnen sturen. Soms gaat de kraan wat verder open, soms gaat hij wat verder dicht. “Juist nu de kraan bijna dicht gedraaid wordt, is het kabinet gevallen. En wordt er nauwelijks meer bijgestuurd en dus ziet het er niet naar uit de kraan binnenkort weer open gaat. Terwijl nieuwe belastingvoordelen juist het laatste duwtje naar een duurzamer Nederland kunnen zijn.”

    Kilometervergoeding gebruiken voor je hypotheek of betalen van de huur?

    Dat die fiscale prikkels werken, ziet Heijkamp in onze buurlanden. “In België moeten alle nieuwe zakelijke leaseauto’s helemaal elektrisch zijn, maar tegelijkertijd zorgt de Federale Overheid dat leaserijders hun niet-gebruikte mobiliteitsbudget voor hun gezin kunnen gebruiken. Ze kunnen het bijvoorbeeld inzetten om hun hypotheek mee af te lossen, of gebruiken voor de betaling van een deel van de huur."

    Zo snijdt het mes aan twee kanten. "Hoe mooi zou het zijn als dat in Nederland ook mogelijk wordt? Of dat je uit je mobiliteitsbudget ook zonnepanelen kan financieren en deze energie weer gebruikt om je elektrische auto op te laden? Maar ook minder ingewikkelde maatregelen zoals subsidies en belastingvoordelen op tweedehands auto’s moeten helpen om de Nederlandse doelen in het Klimaatakkoord te kunnen halen.”

    Leiderschap tonen

    ‘Ondernemers moeten de leiding nemen’

    Maar dat is volgens Heijkamp vooralsnog toekomstmuziek. Belastingvoordelen lijken er niet snel te komen, dus kijkt hij naar de ondernemers zelf: “Zij kunnen nu ook zelf leiderschap tonen. Klimaatverandering gaat zo snel, bovendien is de Europese wetgeving ook niet te stoppen. Als je nu niet aanhaakt zit je binnen een aantal jaar in de problemen. We moeten pionieren! Veel wetgeving is nu nog onduidelijk, dus moeten ondernemers doen waar ze goed in zijn: zelf de leiding nemen.”